Zakładanie plantacji maliny – sprawdzone metody i porady. Dowiedz się jak przygotować glebę pod uprawę maliny, gdzie kupić najlepsze sadzonki maliny oraz w jaki sposób posadzić sadzonki malin.
Przedplon
Korzystnym dla maliny przedplonem są rośliny kapustne, rzepak oraz okopowe. Niekorzystne jako przedplon są jednak ziemniaki, które mogą zwiększać zagrożenie chorobami systemu korzeniowego, zwłaszcza na glebach lżejszych. Dobrym przedplonem są różne mieszanki roślinne, użytkowane jako pasza lub nawóz zielony. Jeśli przedplonem były rośliny zbożowe, to gleba wymaga szczególnie starannego przygotowania.
Przygotowanie gleby pod uprawę maliny
Celem przygotowania gleby jest stworzenie optymalnych warunków do wzrostu i owocowania roślin. Obejmuje ono poprawę struktury gleby przez uregulowanie kwasowości i wzbogacenie jej w próchnicę, uzupełnienie składników pokarmowych oraz odchwaszczenie.
Odczyn gleby odpowiedni dla maliny mieści się w granicach pH od 5,5 do 6,5. Jeśli w rejonie uprawy gleba jest kwaśna, to wymaga wapnowania. Zależnie od odczynu i zawartości części spławialnych stosuje się jednorazowo od 500 do 2500 kg CaO.
Maksymalne jednorazowe dawki nawozów wapniowych lub wapniowo-magnezowych CaO + MgO w kg/ha
Przy niskiej lub średniej zawartości magnezu w glebie albo jeśli stosunek potasu do magnezu jest bardzo wysoki, stosuje się wapno magnezowe.
Bezpośrednio przed zakładaniem plantacji powinno się unikać wapnowania gleby. Zaleca się je natomiast pod przedplon lub najpóźniej pod podorywkę na kilka tygodni przed sadzeniem maliny.
Bardzo ważnym elementem przygotowania gleby jest nawożenie organiczne. Najkorzystniejsze jest zastosowanie obornika w dawce 40-50 t/ha na kilka tygodni przed sadzeniem roślin. W razie braku obornika stosuje się nawozy zielone, a także substancje wspomagające, podobnie jak w przypadku przygotowania gleby pod matecznik.
Nawożenie mineralne powinno uwzględniać zasobność gleby w poszczególne składniki, dlatego też powinno być wykonywane na podstawie wyników analizy gleby. Zalecenia dotyczące rodzaju nawozu oraz jego dawki są dołączone do wyników analizy. Można skorzystać z pomocy specjalistów najbliższego ośrodka doradztwa rolniczego lub konsultantów firm nawozowych. Przeciętnie, oprócz składników mineralnych zawartych w oborniku, stosuje się około 100 kg P 2O s w formie superfosfatu potrójnego i 200 kg KzO w formie siarczanu potasu. Nawozy te można zastosować jednocześnie z obornikiem pod głęboką orkę.
Odchwaszczanie ma przede wszystkim uwolnić pole od chwastów trwałych. Zniszczenie ich na założonej już plantacji często jest niemożliwe bez uszkodzenia roślin. Stosuje się różne sposoby, zależnie od stanu zachwaszczenia pola i czasu na odchwaszczanie. Mechaniczna walka z chwastami wymaga dużego nakładu pracy i często nie jest wystarczająco skuteczna. Niszczenie chemiczne jest na ogół skuteczne, używa się do tego herbicydów systemicznych (zgodnie z aktualnymi zaleceniami PORS), jak na przykład Roundup 360 SL. Preparat ten zastosowany na wyrośnięte chwasty, wnika do rośliny, niszcząc ją w całości. Jego dawka zależy od rodzaju zachwaszczenia, najczęściej wynosi 5 l/ha. Dawka wody powinna wynosić około 300 I na I ha powierzchni opryskiwanej. Po trzech tygodniach od zastosowania herbicydu Roundup można wykonywać mechaniczne zabiegi uprawowe.
Najlepsze sadzonki maliny – jak wybrać i gdzie kupić ?
Nawet najlepsza odmiana, rosnąca w najkorzystniejszych warunkach środowiskowych, nie wykaże swoich cech produkcyjnych, jeżeli rośliny będą chore. Warunkiem powodzenie jest założenie plantacji ze zdrowych sadzonek, zwłaszcza wolnych od chorób wirusowych.
Bezobjawowo porażone sadzonki stają się źródłem rozprzestrzeniania się chorób wirusowych, a plantacja przestaje być produkcyjna w ciągu zaledwie kilku lat. Ma to miejsce głównie wówczas, gdy plantacja zakładana jest z sadzonek pobranych z plantacji owocującej lub z matecznika niekwalifikowanego. Dlatego też plantacje maliny powinny być zakładane wyłącznie z sadzonek pochodzących z pewnej, kwalifikowanej szkółki.
Sadzonki powinny być silne, z dużym systemem korzeniowym, odpowiadać przynajmniej normom I wyboru. Słabe, źle ukorzenione sadzonki nie wydadzą w pierwszym roku licznych silnych pędów, co jest warunkiem owocowania w następnym roku. Ważne jest, aby korzenie były świeże, bez śladów zasychania. Również w czasie transportu i sadzenia nie można dopuścić do ich wysychania. Nawet krótkotrwałe przeschnięcie powoduje gorsze przyjmowanie się roślin lub ich wypadanie. W razie konieczności przechowywania sadzonek zimą lub nawet przez krótki okres na jesieni, muszą być one chronione przed przeschnięciem, zaparzeniem i zamarznięciem lub przedwczesnym wyrastaniem.
Sadzonki doniczkowane, pochodzące z rozmnażania przez odcinki korzeniowe, mogą być również odpowiednie do zakładania plantacji. Zaletą tych sadzonek jest to, że mogą być dostępne nie tylko późną jesienią lub wczesną wiosną, ale także w lecie lub wczesną jesienią. Ponadto wszystkie lub niemal wszystkie tego rodzaju sadzonki podejmują wzrost, czego nie uzyskuje się zazwyczaj w przypadku sadzonek nagokorzeniowych.
Szczególnym rodzajem są sadzonki długopędowe. Dotyczy to odmian owocujących na dwuletnich pędach. Sadzonka taka ma jeden pęd długości około 1,7 m, z dużą liczbą silnych, zdrowych pąków, które już w roku posadzenia wydadzą duży plon owoców. Sadzonki tego typu mogą być doniczkowane albo też z gołym, bardzo silnym systemem korzeniowym. Dobre sadzonki uzyskuje się przy optymalnych warunkach wzrostu i małym zagęszczeniu roślin w szkółce. Sadzonki długopędowe używa się głównie do szklarniowej lub tunelowej produkcji maliny.
Sadzenie malin
Maliny sadzi się późną jesienią lub wczesną wiosną. Korzystniejszym terminem jest jesień, głównie ze względu na lepsze warunki wilgotnościowe gleby. Rośliny rozpoczynają ukorzenianie się późną jesienią i bardzo wczesną wiosną, co powoduje szybszy start i lepszy wzrost w pierwszym roku. Korzenie należy chronić przed przemarznięciem przez usypanie kopczyka z ziemi wokół posadzonych roślin. Rośliny sadzi się ręcznie lub sadzarką w odleżałą glebę na jednakową głębokość 3-4 cm i podlewa obficie, by gleba ściśle przylegała do korzeni.
Rozstawa roślin zależy od sposobu ich prowadzenia oraz od narzędzi używanych do pielęgnowania. Najmniejsza odległość między rzędami może wynosić 1,8 m. W miarę zwiększania odległości między rzędami obniża się plon owoców z jednostki powierzchni, ale pielęgnacja i zbiór są dogodniejsze. Często używanym zestawem maszyn do pielęgnowania plantacji maliny jest ciągnik z zawieszonym opryskiwaczem. Optymalna rozstawa rzędów przy prowadzeniu plantacji w formie pojedynczego szpaleru wysokiego i wymienionego zestawu maszyn wynosi 2,5 m. Natomiast przy prowadzeniu szpaleru podwójnego w kształcie litery V lub szpaleru zmienianego rozstawa rzędów wynosi 3,0-3,2 m. Odległość między roślinami w rzędzie to zazwyczaj 0,5 m. Wolnostojące prowadzenie odmian, które owocują na jednorocznych pędach, wymaga zastosowania rozstawy rzędów przynajmniej 3,0 m i odległości między roślinami 0,5 m.
Rusztowanie w szpalerze stawia się w tym samym roku lub w roku następnym po posadzeniu roślin. Najczęściej używa się słupków drewnianych o średnicy 10-12 cm, długości 2 m, które wkopuje się impregnowanym końcem do ziemi na głębokość około 50 cm. Maksymalna odległość między słupkami może wynosić 10 m. W szpalerze podwójnym lub zmienianym do słupków przymocowuje się poprzeczki drewniane lub metalowe na wysokości 1,4-1,5 m, o wybranej długości – 30 cm lub 90-100 cm. Uzupełnieniem rusztowania jest drut ocynkowany o średnicy około 3 mm lub odpowiednia linka. Na jednym końcu rzędu drut lub linkę umocowuje się na stałe, a na drugim montuje się urządzenie do naprężania.
System nawadniający powinien być montowany jednocześnie z zakładaniem plantacji. Jest on niezbędny, by każdego roku uzyskać obfite plony najwyższej jakości. Wybór systemu nawadniania zależy od konkretnych warunków i możliwości technicznych. Powinna nam w tym pomóc osoba lub firma specjalizująca się w tej dziedzinie.