BORÓWKA AMERYKAŃSKA 'ELIZABETH’

Opis odmiany

Borówka amerykańska 'Elizabeth’ to odmiana nazwana na cześć słynnej amerykańskiej pionierki z New Jersey, która rozwinęła i skomercjalizowała uprawę borówki amerykańskiej. Odmiana ’Elizabeth’ rośnie silnie i owocuje bardzo obficie. Idealna do uprawy w ogrodzie z uwagi na dużą odporność na mróz (-25 °C) i stosunkowo małe wymagania. Dorasta do 1,8m wysokości.

Latem liście 'Elizabeth są ciemnozielone, natomiast jesienią przebarwiają się na kolor czerwony, pomarańczowy i purpurowy. Odmiana polecana szczególnie na rynek świeżych owoców z uwagi na doskonały smak.

Owoce

Owoce bardzo duże, słodkie i bardzo aromatyczne. Barwa jasnoniebieskie. Intensywny, bogaty smak sprawia, iż borówka 'Elizabeth’ jest uznawana za jedną z najlepszych odmian. Polecana do ciast, deserów oraz bezpośredniego spożycia.

Termin dojrzewania owoców

Borówka 'Elizabeth’ dojrzewa dokładnie w połowie sezonu (w podobnym okresie co Bluecrop) – od końca lipca do trzeciej dekady sierpnia. Plonuje obficie i regularnie, szczególnie w umiarkowanym klimacie. W trudniejszych warunkach może plonować mniej regularnie. Zbiór ręczny lub maszynowy. Grona są stosunkowo luźne i łatwe do zbioru.

Termin kwitnienia – dlaczego to takie ważne?

Borówka amerykańska to krzew samopylny, aczkolwiek tylko nieliczne odmiany można bezpiecznie polecać do nasadzeń jednoodmianowych. Aby uzyskać odpowiednio duże i smaczne owoce należy dobrać kilka odmian, których termin kwitnienia będzie się pokrywał (maksymalna liczba kwiatów obu odmian musi być otwarta w tym samym czasie), co umożliwi efektywniejsze zapylenie.

Planując zakup sadzonek borówki amerykańskiej najlepiej kierować się zasadą, aby w bezpośrednim sąsiedztwie sadzić odmiany o zbliżonym terminie kwitnienia i jak najdalszym pokrewieństwie.

Pamiętajmy, iż termin kwitnienia nie jest stały – w dużym stopniu zależy od pogody w danym sezonie. Nie mniej jednak możemy dość dokładnie określić kolejność zakwitania poszczególnych odmian.

Większość odmian uprawianych w Polsce rozpoczyna kwitnienie w drugim tygodniu maja. W związku z tym dopasowanie krzewów o podobnym terminie kwitnienia nie powinno stanowić problemu. Dużo trudniej natomiast określić stopień ich pokrewieństwa

Nie zapomnijmy również o owadach zapylających, których obecność jest niezbędna aby pyłek mógł zostać przeniesiony z jednego krzewu na drugi. Zapewnienie dostatecznej liczby trzmieli i pszczół jest szczególnie ważne w przypadku plantacji przekraczającej 1 ha.

Sadzonka 'Elizabeth’ w doniczce

Sadzonka borówki 'Elizabeth’ jest wyrównanej wielkości, odpowiednio rozkrzewiona i ma zwykle kilka pędów. Gwarantuje to dobry start rośliny i szybsze owocowanie bez konieczności wykonywania dodatkowych zabiegów.

Sadzonki rosnące w pojemnikach są stale nawadniane i nawożone. Woda ze studni głębinowych jest zimna, twarda i ma wysokie pH. Rośliny są odpowiednio odżywiane zgodnie z ich potrzebami. Umieszczenie sadzonek w pojemnikach zapobiega uszkodzeniom systemu korzeniowego w czasie transportu i ułatwia ich przesadzanie.

Sadzonki 'Elizabeth’ oferowane w szkółce Akademia Roślin są rozmnażane metodą wegetatywną (przez sadzonki pozyskane z mateczników). Pierwszy etap odbywa się na stołach, a następnie rośliny są sadzone do pojemników. W pierwszym roku rosną w tunelach foliowych, później przenoszone są na otwartą przestrzeń – jest to celowe działanie mające na celu hartowanie rośliny aby była mniej podatna na uszkodzenia.

Produkcja materiału szkółkarskiego w doniczkach zapewnia pełną kontrolę nad ich wzrostem i rozwojem. Ponadto daje 100% pewność ich przyjęcia się po posadzeniu na miejscu stałym. Plantacja założona z takich sadzonek szybko wyda plon.

Cena sadzonki 'Elizabeth’ uzależniona jest od jakości materiału roślinnego, wieku i wielkości sadzonki, rozmiaru doniczki, metody pozyskania sadzonki (wegetatywnie czy in-vitro) oraz wykonanych zabiegów pielęgnacyjnych (w tym nawożenia) w czasie produkcji rośliny.

Sadzenie

W uprawie amatorskiej sadzonki borówki amerykańskiej 'Elizabeth’ sadzimy co 1,5 m w rzędzie, zachowując ok 2 m odległości między poszczególnymi rzędami.

Na dużych plantacjach i przy ręcznym zbiorze zaleca się zwiększenie odległości między rzędami do 3 m.

Z kolei planując maszynowy zbiór, krzewy borówki sadzimy częściej, nawet co 0,6-0,8 m i przy jeszcze większych odległościach między poszczególnymi rzędami (do 3,5 m). Na glebach żyznych, odstępy między rzędami, mogą być nawet do 4 m.

Rozstaw sadzonych krzewów możemy modyfikować w zależności od żyzności gleby, gdyż na słabszych glebach, przy mniejszym nawadnianiu, wzrost roślin będzie mniejszy niż w przypadku optymalnych warunków. Odmiany o rozłożystym pokroju należy sadzić w większych odstępach, zaś te o pokroju wyniosłym i sztywnych pędach można sadzić gęściej.

Cięcie

Najlepszym terminem do wykonania cięcia borówki amerykańskiej uznaje się koniec zimy oraz początek wiosny. Widzimy wtedy wyraźnie pąki kwiatowe, które ułatwiają podjęcie decyzji jak silne wykonać cięcie. Za najpóźniejszy termin cięcia uznaje się okres kwitnienia borówki.

Na nieco lepszych stanowiskach glebowych i przy dobrym nawożeniu odmiana 'Elizabeth’ może wymagać większej korekty pokroju podczas wykonywanego na przedwiośniu cięcia prześwietlającego. Wykonując ten zabieg, większy nacisk trzeba położyć na ograniczanie ich wzrostu, pobudzając rośliny do rozkrzewiania w części środkowej i górnej. Tak prowadzone krzewy rosną proporcjonalnie i tworzą zadowalającej wielkości oraz dobrze wybarwione jagody.

Cięcie posadzonych krzewów borówki

Jego celem jest zachowanie równowagi między systemem korzeniowym, a nadziemną częścią rośliny. Siła cięcia zależy od żyzności gleby, nawożenia i odpowiedniej wilgotności.

Sadzonki ze słabym systemem korzeniowym należy ciąć silnie (odbudowujący się system korzeniowy pobiera tyle wody i składników pokarmowych, aby zaspokoić potrzeby małej liczbie wyrastających pędów). Silne cięcie wykonujemy również w przypadku roślin posadzonych na lekkich, piaszczystych glebach.

Z kolei sadzonki z dobrze rozwiniętym systemem korzeniowym, posadzone na żyznej glebie, tniemy w ograniczony sposób – skracamy pędy do długości 20-25 cm (licząc od nasady).

Cięcie w okresie formowania krzewu

W okresie 3-5 lat od posadzenia usuwamy pędy, które są uszkodzone, przemarznięte lub całkowicie porażone przez choroby. Skracamy również pędy długie, pozostawiając ich długość do ok 50 cm (od nasady). Pod koniec okresu formowania krzewu może zaistnieć konieczność usunięcia najstarszych pędów ze środka krzewu lub silnie odchylonych.

Cięcie w okresie obfitego plonowania

Borówka amerykańska zaczyna obficie plonować w 4-5 roku po posadzeniu. W tym okresie wykonujemy odpowiednie cięcie, które umożliwi nam maksymalnie duże zbiory owoców. Cięcie odmian o silnym wzroście ograniczamy do usunięcia pędów uszkodzonych, przemarzniętych i najstarszych. Poprawi ono dopływ światła do środkowej części krzewu. Wykonując racjonalne cięcie, w każdym roku krzew będzie wytwarzać dużo pędów o różnej sile wzrostu.