MALINA 'PRZEHYBA’

Opis odmiany

Malina 'Przehyba’ to polska, licencjonowana odmiana owocująca na pędach dwuletnich. Wyhodowana w Sadowniczym Zakładzie Doświadczalnym w Brzeznej. Jest wysoce odporna na choroby. Posiada najwyższe stężenie antocyjanów (46,7 mg/100 g owoców) spośród wszystkich polskich odmian owocujących na pędach dwuletnich. Plonuje bardzo obficie.

W rodowodzie maliny 'Przehyba’ są między innymi odmiana 'Laszka’ oraz 'Qualiqum’, klony ze szkockiej hodowli The James Hutton Institute oraz angielskiej Stacji Doświadczalnej w East Malling.

Owoce

Owoce maliny 'Przehyba’ są jasnoczerwone, błyszczące, niezwykle duże – nawet do 5 cm (średnia waga 9,7 g)! Smaczne i trwałe. Kształt stożkowaty. Nie drobnieją, mało wrażliwe na pleśń.

Polecana do uprawy towarowej oraz amatorskiej. 'Przehyba’ jest bardzo plenna. Owoce dobrze znoszą transport, wysoka wartość pozbiorcza.

Termin dojrzewania owoców

Owoce maliny 'Przehyba’ dojrzewają wcześnie (w terminie 'Laszki’), dużymi partiami; owocuje na przełomie czerwca i lipca, plon obfity.

Tabela. Termin dojrzewania owoców maliny 'Przehyba’.

Okres zbioru owoców maliny często nie ogranicza się do kilku tygodni. Odmiany owocujące późnym latem i jesienią na jednorocznych pędach oraz te produkowane w systemie frigo mogą owocować nawet przez 4 miesiące. Co więcej, w uprawie pod odsłonami, w szklarniach i tunelach foliowych, owoce uzyskuje się praktycznie w dowolnym terminie.

Wymagania klimatyczne i glebowe / Stanowisko

Klimat jaki panuje na terenie Polski sprzyja uprawie maliny. Szczególnie dobre warunki panują w południowo-wschodniej części kraju, gdzie rzadziej występują długotrwałe ocieplenia w okresie zimy, zwiększające podatność na przemarzanie. W całej Polsce z powodzeniem mogą być uprawiane odmiany o małej podatności na przemarzanie pędów i pąków.

Malina udaje się najlepiej na glebie żyznej, średnio zwięzłęj, o uregulowanych stosunkach powietrzno-wodnych. Gleby nieprzepuszczalne nie nadają się pod maliny ze względu na możliwość zalewania. Z kolei uprawa malin na glebach zbyt luźnych, piaszczystych, może wiązać się z problemami z dostarczeniem wody i składników pokarmowych. Płytki system korzeniowy maliny sprawia, że nawet krótkotrwała susza wpływa bardzo niekorzystnie na wzrost i owocowanie.

Odczyn gleby powinien być lekko kwaśny – zalecany poziom pH to 5,5 – 6,8 (niektóre źródła wskazują nawet 6,5-6,8). Gleby zbyt kwaśne można doprowadzić do odpowiedniej kwasowości, natomiast gleby zasadowe o PH powżej 8 nie nadają się pod uprawę maliny.

Najlepszy stanowiskiem dla maliny jest łagodny stok o wystawie południo-wschodniej lub południowo-zachodniej. Pod uprawę malin nadają się również tereny płaskie, lecz jedynie takie gdzie nie występuje długotrwały mróz. Z kolei silny wiatr jest niekorzystny. Zwiększa on bowiem ryzyko przemarzania oraz wpływa na gorsze zawiązywanie się owoców.

Sadzenie

Sadzonki maliny 'Przehyba’ sadzimy co 0,3-0,5 m w rzędzie, zachowując ok 1,5-1,8 m odległości między poszczególnymi rzędami. Im większa jest odległość między rzędami, tym łatwiejsza jest pielęgnacja i zbiór owoców. W przypadku zbioru maszynowego minimalny rozstaw między rzędami powinien wynosić co najmniej 2,5 m.

Maliny sadzimy późną jesienią lub wczesną wiosną. Najkorzystniejszym terminem jest jesień z uwagi na optymalną wilgotność gleby o tej porze roku. Rośliny sadzone jesienią, wiosną mają lepszy start i szybszy wzrost.

Zanim posadzimy maliny, powinniśmy odpowiednio przygotować glebę, tak aby stworzyć najbardziej optymalne warunki, takie jak uregulowanie kwasowości i wzbogacenie jej w próchnicę oraz uzupełnienie składników pokarmowych.

Bardzo często nasze maliny będą wymagały odpowiedniego rusztowania stawianego w szpalerze. Najczęściej używa się do tego słupków o długości ok 2 m, które wkopuje się w ziemię na głębokość ok 50 cm. Zalecana maksymalna odległość między słupkami to 10 m.

Nawożenie

Maliny mają płytko rozmieszczony system korzeniowy, wymagają więc regularnego zasilania nawozami łatwo przyswajalnymi. Najprościej zastosować gotową mieszankę nawozową, zalecaną przez producenta dla danego gatunku.

Jeśli w rejonie uprawy gleba jest kwaśna, to wymaga wapniowania. Nie mniej jednak powinno się unikać stosowania nawozów wapniowych lub wapniowo-magnezowych bezpośrednio przed sadzeniem. Taki zabieg zalecany jest na minimum kilka tygodni wcześniej.

Istotnym elementem przygotowania gleby jest również nawożenie organiczne. Możemy zastosować obornik w dawce 40-50 t/ha. W przypadku braku obornika stosuje się nawozy zielone. Nawożenie mineralne powinno uwzględnić zasobność gleby w poszczególne składniki. W tym celu należy wykonać stosowną analizę gleby. Warto skorzystać z pomocy specjalistów.

Cięcie

Pierwsze cięcie wykonujemy na wiosnę (zaraz po posadzeniu roślin, jeśli sadzimy je wiosną). Tniemy wszystkie pędy przy ziemi. Jeśli malinę sadzimy jesienią, to takie cięcie wykonujemy wczesną wiosną. Dzięki temu uzyskamy sporą liczbę nowych pędów, które będą obficie owocować w kolejnym roku (lub nawet w tym samym roku – w przypadku odmian powtarzających owocowanie).

Starajmy się zachować wyraźną przestrzeń między poszczególnymi krzewami. Eliminacja pędów słabszych i nadmiernie zagęszczających zmniejszy ryzyko występowania chorób grzybowych, w tym szarej pleśni oraz poprawi wielkość owoców.

Odmiany maliny owocujące na dwuletnich pędach powinny być prowadzone w formie szpalerowej (w przeciwnym wypadku wykonanie zabiegów pielęgnacyjnych będzie znacząco utrudnione, a niekiedy niemożliwe). Najczęściej stosuje się szpaler pojedynczy lub podwójny. Opracowano również szpaler zmieniany, który łączy zalety obydwu form.