MORWA BIAŁA

Opis gatunku

Morwa biała pochodzi z Azji wschodniej, gdzie uprawiano ją już blisko 5 tysięcy lat temu. Jej sekret według legend odkryła żona cesarza Chin, która zauważyła żerujące na liściach gąsienice jedwabników, których kokony są surowcem do produkcji naturalnego jedwabiu. Do dziś liście morwy są jedynym źródłem pożywienia dla tych udomowionych motyli. W Polsce jedwabnictwo ma marginalne znaczenie, jednak warto dostrzec inne walory tej rośliny.

W naturalnej formie morwa biała jest długowiecznym drzewem o rozłożystej, nisko osadzonej koronie, osiągającym do 15 m wysokości.

Morwa biała ma wszechstronne zastosowanie. Oferuje słodkie owoce oraz zaskakująco różnorodne liście o licznych właściwościach leczniczych. Morwa biała jest niezwykle tolerancyjna i łatwa w uprawie. Polecana na szpalery, żywopłoty.

Morwa biała ma ciekawy pokrój. Wszystkie jej gałęzie i pędy malowniczo przewieszają się, tworząc szeroki parasol. Dodatkową ozdobą tej rośliny jest również jasnoszara barwa kory, która jest szczególnie widoczna gdy spadnie śnieg (na tle zawsze zielonych krzewów). Możliwe jest wyprowadzenie kolejnego piętra korony poprzez przymocowanie do palika młodej gałęzi. Wówczas roślina wytworzy nowe pędy, które będą narastały w dół.

Morwa jest rośliną jednopienną, a więc na tej samej roślinie są osobniki męskie i żeńskie, dlatego roślina nie potrzebuje drugiej (zapylacza) aby zaowocować.

Owoce

Owoce morwy białej wyglądem przypominają jeżynę, są jednak bardziej wydłużone i miękkie. Mogą być białe, różowe, czerwone lub fioletowe, a nawet niemal czarne. Są słodkie, ale mdłe. Owoce zaczynają dojrzewać już w czerwcu, przy czym zwykle zbiera się je w lipcu i sierpniu.

Są bogatym źródłem substancji prozdrowotnych: witaminy C, PP, B1 i B2, karotenu. Owoce można zjadać bezpośrednio po zbiorze lub robić z nich przetwory. Mogą osypywać się na wietrznych stanowiskach. Owoce morwy białej są słodsze niż czarnej i potrzebują mniej cukru w przetworach.

Owoce morwy polecane są cukrzykom i osobom na diecie z uwagi na nisko-kaloryczność. W pełni dojrzałe są bardzo dobrym środkiem przeczyszczającym, a zielone – przeciwdziałają biegunce.

Z suszonych liści morwy białej można uzyskać herbatki obniżające ciśnienie krwi i wysoki poziom cholesterolu. W liściach są składniki odpowiedzialne za obniżanie poziomu cukru we krwi. Morwa jest też wykorzystywana w ekologicznej walce z ptakami zjadającymi czereśnie, stanowiąc źródło pokarmu dla szpaków i kwiczołów

Niezwykłe, różnorodne liście

Najbardziej charakterystyczną cechą gatunku jest heterofilia — liście tego samego okazu zwykle znacznie się różnią, nawet jeśli sąsiadują na tym samym pędzie! Mogą mieć kształt sercowaty, trójkątny, jajowaty lub klapowany, bywają całobrzegie lub w różnym stopniu powcinane, często tylko z jednej strony blaszki.

Jesienią liście morwy białej przebarwiają się na złotożółto. Wiosną liście rozwijają się późno (w połowie kwietnia), równocześnie z niepozornymi kwiatami. Te ostatnie u żeńskich roślin latem zmieniają się w pyszne owoce. Szpaler owocujących morw ściąga wszystkie szpaki i drozdy, chroniąc w ten sposób np.. sad czereśniowy.

Wymagania glebowe

Morwa biała jest wytrzymała na mróz i ma małe wymagania glebowe. Najlepiej rośnie w zacisznych miejscach, na obrzeżach ogrodu lub na trawniku. Nie potrzebuje ochrony przed chorobami i szkodnikami.

Morwa jest mało wymagająca co do gleby, ale najbardziej ceni lekkie i piaszczyste o odczynie lekko kwaśnym i obojętnym.

Sadzonki morwy najlepiej będą rosły na stanowiskach ciepłych i słonecznych. Doskonale znosi suszę i zanieczyszczone środowisko miejskie. Morwa wymaga umiarkowanego podlewania.

Cięcie

Morwa biała jest rośliną doskonale znoszącą cięcie, w tym formowanie. Morwę można prowadzić w formie krzewu, drzewa, nadaje się też na szpalery.